ระหว่างวันที่ 4-5 มิถุนายน 2562 นางเตือนใจ ดีเทศน์ กรรมการสิทธิมนุษยชน (กสม.) พร้อมด้วยผู้แทนองค์การสหประชาชาติประจำประเทศไทย(ยูเอ็น)และคณะสื่อมวลชน ได้เดินทางลงพื้นที่จังหวัดระนอง เพื่อตรวจสอบข้อเท็จจริงในประเด็นการขอคืนสัญชาติของกลุ่มคนไทยพลัดถิ่นซึ่งชาวบ้านร้องเรียนว่าเป็นไปอย่างล่าช้า และประเด็นของชุมชนมอแกนเกาะเหลา อ.เมือง จ.ระนองกรณีปัญหาที่ดินและสัญชาติ โดยเมื่อบ่ายวันที่ 4 ทั้งหมดได้ลงพื้นที่เกาะเหลา ซึ่งมีชาวมอแกนประมาณ 100 คนนำซึ่งนางเนาวนิตย์ แจ่มพิศ สมาชิกเทศบาลตำบลปากน้ำท่าเรือ อ.เมืองระนอง ให้การต้อนรับ และแลกเปลี่ยนความคิดเห็นโดยนางเตือนใจรับฟังปัญหาต่างๆรวมถึงปัญหาด้านการศึกษาและสาธารณสุข พร้อมกับรับไปประสานงานกับฝ่ายที่เกี่ยวข้องให้ช่วยแก้ไข ทั้งนี้ชาวมอแกนและนางเนาวนิตย์ได้นำคณะดูพื้นที่ที่เป็นข้อพิพาท พร้อมอธิบายถึงปมปัญหาต่างๆ ซึ่งหลังจากนางเตือนใจซักถามเสร็จ ทั้งหมดได้หารือกันที่ศาลากลางหมู่บ้านโดยเรื่องแรกคือปัญหาการได้สัญชาติไทย ซึ่งปัจจุบันจากทั้งหมด 212 คน ได้บัตรประชาชนเพียง 44 คน ได้บัตรเลขศูนย์ 78 คน และมีประมาณ 90 คนเป็นบุคคลไร้สัญชาติ
เนื่องจากตกหล่นการสำรวจ ขณะที่ด้านการศึกษาของเด็กมอแกน ปัจจุบันมีเด็กจบสูงสุดแค่ ป.6 เพียงคนเดียวและส่วนใหญ่ออกกลางคัน นอกจากนี้ยังมีเรื่องเด็กกำพร้า และพิการทางการได้ยิน นางเตือนใจกล่าวกับชาวมอแกนว่า อธิบดีกรมการปกครองได้รับปากกับ กสม.ว่าในเร็วๆนี้ จะจัดตั้งหน่วยเคลื่อนที่ลงมาที่เกาะเหลาเพื่อสำรวจข้อมูลเบื้องต้นก่อนพิจารณาให้สัญชาติ โดยเห็นว่าที่นี่มีชาวมอแกนจำนวนไม่มาก น่าจะพิจารณาได้รวดเร็วกว่าที่อื่น จึงขอให้แกนนำชุมชนเตรียมข้อมูลพื้นฐานให้ครบถ้วน “ถ้าอำเภอนัดสำรวจเมื่อไหร่ จะขอให้เจ้าหน้าที่แจ้งล่วงหน้า ขอให้ทุกคนอยู่กันครบ เพราะเป็นเรื่องสำคัญ ถ้าไม่มีบัตรอะไรเลยก็ไม่มีชื่อตามกฎหมาย ทำให้ชีวิตความเป็นอยู่ลำบาก ไม่ได้รับสวัสดิการอะไร ขอให้ทุกคนมีกำลังใจต่อสู้ต่อไป”กรรมการ กสม.กล่าว ในตอนท้าย นางเตือนใจได้ฝากให้เจ้าหน้าที่ กสม.ไปตรวจสอบเรื่องการได้มาซึ่งเอกสารสิทธิของเอกชนว่าออกมาโดยชอบหรือไม่ เนื่องจากมีข้อสงสัยหลายประการ จากนั้นคณะ กสม.เดินทางไปดูสุสานชาวมอแกน ซึ่งคนที่นี่เป็นห่วงว่าเอกสารสิทธิจะรุกล้ำเข้ามาหรือไม่ นางเดียร์ดรา บอยด์ ผู้ประสานงานสหประชาชาติประจำประเทศไทย กล่าวว่า ทั่วโลกมีประชากรที่ประสบปัญหาการไม่มีสัญชาติราว 10 ล้านคน และประเทศไทยเป็น 1 ใน 10 ลำดับต้นๆที่ประสบปัญหานี้โดยตัวเลขของทางการไทยระบุว่ามีคนไร้สัญชาติอยู่ราว 4.8 แสนคน ซึ่งยูเอ็นรู้สึกยินดีที่เห็นรัฐบาลไทยมีความพยายามออกกฎหมายและมาตรการต่างๆเพื่อแก้ไขปัญหานี้ ซึ่งจากประสบการณ์สิ่งที่สำคัญคือการเพิ่มศักยภาพให้ท้องถิ่นช่วยดำเนินการโดยน่ายินดีที่ครั้งนี้ได้เห็นนักศึกษาและองค์กรเครือข่ายต่างๆและจังหวัดได้ร่วมมือกันแก้ไขปัญหา เพราะการไร้สัญชาติเป็นปัญหาค่อนข้างซับซ้อนที่มักเกิดกับประชาชนในกลุ่มชาติพันธุ์และอยู่ตามชายแดน และสิ่งสำคัญคือเด็กที่เกิดใหม่ควรมีการแจ้งเกิด นางแดง เนตรแสงแก้ว ผู้ใหญ่บ้านหมู่ 6 ต.ปากน้ำ อ.เมือง จ.ระนอง กล่าวว่า ขณะนี้ยังมีชาวมอแกนอีกราว 100 คนที่ยังไม่ได้บัตรประชาชน โดยระหว่างวันที่ 15-23 มิถุนายน กรมการปกครองจะจัดส่งคณะเจ้าหน้าที่จากส่วนกลางมาดำเนินการอีกครั้ง ซึ่งคาดว่าจะสามารถแก้ไขปัญหาของชาวมอแกนทั้ง 100 คนให้แล้วเสร็จได้
ขอขอบคุณแหล่งข่าวจาก – สำนักข่าวชายขอบ : http://transbordernews.in.th/home/?p=23118 .
